Dlaczego tak się dzieje? Spójrzmy raz jeszcze na przykład Ani. Przed odchudzaniem jej masa ciała wynosiła 80 kg, PPM - 1420 kcal, a CPM - 1988 kcal. Ani udało się schudnąć aż 20 kg, w związku z czym jej masa ciała uległa sporej zmianie. Przy 60 kg PPM Ani wynosi 1220 kcal, czyli aż 200 kcal mniej niż wcześniej!
Odpowiedni rozkład makroskładników w diecie na masę mięśniową i redukcję jest absolutnie kluczowy dla skuteczności konkretnego jadłospisu. Ile zatem powinniśmy jeść białka, ile tłuszczu, a ile węglowodanów? Jak obliczyć dobre makro na masie i redukcji?Liczba tzw. „gotowców”, tj. gotowych rozwiązań dietetycznych na masę/redukcję jest ogromna. Niestety, wykorzystywanie tego typu gotowych jadłospisów może ograniczać efektywność naszego odżywiania. Wszak, dieta powinna być tworzona „na wymiar” – uwzględniać wiek, wagę, wzrost i poziom aktywności fizycznej. W przeciwnym wypadku, może okazać się niedostatecznie kaloryczne – jak obliczyć bilans kaloryczny w diecie na masę?Bilans kaloryczny, tudzież energetyczny to nic innego jak dzienne zapotrzebowanie organizmu na kilka wzorów na kalkulację dziennego bilansu kalorycznego. Jedne mniej, inne bardziej precyzyjne. Poniżej prezentujemy trzy dostępne, popularnie stosowane wzory na BMR (zapotrzebowanie kaloryczne):BMR – Metoda Harrisa BenedictaMężczyźni66 + [13,7 x masa ciała (w kilogramach)] + [5 x wzrost (w centymetrach)] – [6,76 x wiek (w latach)]Kobiety655 + [9,6 x masa ciała (w kilogramach)] + [1,8 x wzrost (w centymetrach)] – [4,7 x wiek (w latach)]To ponad 100-letni wzór, który – według wielu ekspertów – nie jest już aktualny. Natomiast – z całą pewnością, można stosować go w celach – Metoda Mifflin-St Jeor Mężczyźni[9,99 x masa ciała (kg)] + [6,25 x wzrost (cm)] – [4,92 x wiek (lata)] + 5Kobiety[9,99 x masa ciała (kg)] + [6,25 x wzrost (cm)] – [4,92 x wiek(lata)] – 161Mówiąc kolokwialnie, metoda Mifflin-St Jeor jest nieco „świeższa”. Opracowana została kilkanaście lat temu, dokładnie w 2005 roku przed dwóch lekarzy. W chwili obecnej można o tej metodzie powiedzieć, że jest zdecydowanie najpopularniejsza. Powszechnie stosują ją – Metoda Katch-McArdleMężczyźni370 + (21,6 x masa mięśniowa ciała w kilogramach)Kobiety370 + (21,6 x masa mięśniowa ciała w kilogramach)Przez wielu, metoda Katch-McArdle uważana jest za najbardziej precyzyjną. Natomiast, ze względu na fakt, iż wymaga poznania dokładnej wartości masy mięśniowej (niezbędne badanie), stosuje ją relatywnie mało osób. Jak nietrudno zauważyć – wzór na BMR metodą Katch-McArdle w przypadku kobiet i mężczyzn wygląda BMR to wszystko?BMR to tylko i wyłącznie wyznacznik PPM – podstawowej przemiany materii, który nie uwzględnia poziomu aktywności fizycznej oraz założonych związku z powyższym, aby obliczyć zapotrzebowanie kaloryczne, musimy: pomnożyć uzyskany wynik przez współczynnik aktywności fizycznej zwiększyć lub zmniejszyć kalorykę (w zależności od celu)Jak ustalić współczynnik aktywności fizycznej?Aby ustalić współczynnik aktywności fizycznej, możemy posiłkować się poniższą tabelą:Współczynnik aktywności fizycznej1,1 – 1,2Brak aktywności fizycznej (praca siedząca, brak treningów)1,3 – 1,4Niska aktywność fizyczna (praca siedząca, maksymalnie 2 treningi w tygodniu)1,5 – 1,7Umiarkowana aktywność fizyczna (praca siedząca, maksymalnie 4 treningi w tygodniu)1,8 – 1,9 Wysoka aktywność fizyczna (praca fizyczna, maksymalnie 4 treningi w tygodniu)>2,0Bardzo wysoka aktywność fizyczna (dotyczy – osób zawodowo zajmujących się sportem)O ile zwiększyć kaloryczność diety w przypadku budowania masy mięśniowej?Istnieje kilka „szkół” jeśli chodzi o poziom zwiększania/zmniejszania kaloryki: pierwsza zakłada sztywne podniesienie/zmniejszenie bilansu o 300-400 kcal druga mówi o procentowym zwiększeniu bilansu kalorycznego (10-15% CPM) trzecia zakłada, że zwiększamy tylko i wyłącznie podaż białka (50-100g białka więcej, co odpowiada 200-400 kcal)Każda z powyższych sugestii, może okazać się skuteczna. Kluczem do sukcesu jest jednak obserwacja swojego organizmu i stały monitoring postępów (rezultatów), najlepiej w ujęciu w diecieZanim przejdziemy do konkretnych danych liczbowych, warto bliżej poznać makroskładniki. Czym są białka, tłuszcze i węglowodany? Jaką pełnią rolę i jakie mają znaczenie?Białko – częstokroć określane mianem „najważniejszego” makroskładnika w diecie. Pełni bardzo ważną rolę – jest materiałem budulcowym tkanek i narządów oraz bierze udział w syntezie hormonów i powyższych białko pełni również wiele innych funkcji w organizmie człowieka, transportowych magazynujących regulujących kontrolujących immunologicznych1 g białka to 4 kcalDo najlepszych źródeł białka zaliczamy mięso ryby jajka nabiałZe względu na zwiększone zapotrzebowanie białka w diecie na masę, bardzo często za dobre źródło podaje się również wszelkiego rodzaju odżywki – to makroskładniki, które – jak sama nazwa wskazuje – są zbudowane z węgla, wodoru oraz tlenu. Pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Są kluczowym źródłem przykładu, glukoza (cukier prosty) to jedyne źródło energii dla mózgu, rdzenia nerwowego czy erytrocytów. W związku z powyższym, obecność węglowodanów w diecie – jest g węglowodanów to 4 kcalDo najlepszych źródeł węglowodanów zaliczamy: brązowy ryż grube kasze pełnoziarniste pieczywo płatki otręby owsianeTłuszcze – to makroskładniki, którego rola bardzo często spłycana jest do materiału zapasowego. To spory błąd, który nierzadko skutkuje tym, iż chcemy całkowicie wyeliminować tłuszcz będąc na diecie mieć świadomość, że dostarczanie tłuszczów w diecie ma znacznie szersze znaczenie dla funkcjonowania organizmu, tj.: obniżają poziom cholesterolu zwiększają poziom ochrony narządów wewnętrznych odpowiadają za przyswajanie witaminNależy mieć przy tym na uwadze fakt, iż jest to makroskładnik, którego bilansowanie jest kluczowe dla zdrowia. Zarówno niedobór, jak i nadwyżka tłuszczów w diecie może powodować problemy ze g tłuszczów to 9 kcalCo istotne, organizm może samemu syntezować nasycone kwasy tłuszczowe, w związku z czym w diecie powinniśmy zadbać o dostarczenei nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ich najlepszymi źródłami są: oliwa z oliwek orzechy masło orzechowe suplementy diety z omega-3Prawidłowe makro na masie i redukcjiOdpowiedni rozkład makroskładników w diecie na masę i diecie redukcyjnej, może przyczynić się do znacznego zwiększenia efektywności konkretnego jadłospisu. Co oczywiste, ilość białka, węglowodanów czy tłuszczów w diecie – zależna jest od masy ciała danej jednostki. Wartości zmieniają się również w zależności od realizowanego jednak wyszczególnić trzy kluczowe zasady obliczania makroskładników w diecie:Ilość białka w diecie: od 1,5g do 2,2g białka na każdy kilogram masy ciałaIlość tłuszczów w diecie: od 20% do 25% całkowitej kaloryki (1g tłuszczu – 9 kcal)Ilość węglowodanów w diecie: obliczane wynikowo – pozostała kalorykaPrzy czym należy pamiętać, że:w przypadku diety na masę należy zwiększyć ilość spożycia białka (górna granica)w przypadku diety redukcyjnej należy ograniczyć spożycie tłuszczów (dolna granica)Przykładowy rozkład makroskładników dla osób o wadze 70 kg, 75 kg i 80 kg (dieta na masę)Osoba ważąca 70 kg – cel masa mięśniowa (wyliczona kaloryka na poziomie: 2700 kcal)Białko70 kg x 2,2g = 144 g białka (576 kcal)Tłuszcze[2700 kcal x 25%] : 9 kcal = 75 g tłuszczów (675 kcal)Węglowodany[2700 kcal – 576 kcal – 675 kcal] : 4 = 362,25g węglowodanów (1449 kcal)Osoba ważąca 75 kg – cel masa mięśniowa (wyliczona kaloryka na poziomie: 2900 kcal)Białko75 kg x 2,2g = 165 g białka (660 kcal)Tłuszcze[2900 kcal x 25%] : 9 kcal = 80,6 g tłuszczów (725 kcal)Węglowodany[2900 kcal – 660 kcal – 725 kcal] : 4 = 378,8 g węglowodanów (1515 kcal)Osoba ważąca 80 kg – cel masa mięśniowa (wyliczona kaloryka na poziomie: 3200 kcal)Białko80 kg x 2,2g = 176 g białka (704 kcal)Tłuszcze[3200 kcal x 25%] : 9 kcal = 88,9 g tłuszczów (800 kcal)Węglowodany[3200 kcal – 704 kcal – 800 kcal] : 4 = 424 g węglowodanów (1694 kcal)Przykładowy rozkład makroskładników dla osób o wadze 90 kg, 95 kg i 100 kg (dieta redukcyjna)Osoba ważąca 90 kg – cel redukcja (wyliczona kaloryka na poziomie: 2400 kcal)Białko90 kg x 2g = 180 g białka (720 kcal)Tłuszcze[2400 kcal x 20%] : 9 kcal = 53,3 g tłuszczów (480 kcal)Węglowodany[2400 kcal – 720 kcal – 480 kcal] : 4 = 300 g węglowodanów (1200 kcal)Osoba ważąca 95 kg – cel redukcja (wyliczona kaloryka na poziomie: 2700 kcal)Białko95 kg x 2 g = 190 g białka (760 kcal)Tłuszcze[2700 kcal x 20%] : 9 kcal = 60g tłuszczów (540 kcal)Węglowodany[2900 kcal – 760 kcal – 540 kcal] : 4 = 400 g węglowodanów (1600 kcal)Osoba ważąca 100 kg – cel redukcja (wyliczona kaloryka na poziomie: 2900 kcal)Białko100 kg x 2 g = 200 g białka (800 kcal)Tłuszcze[2900 kcal x 20%] : 9 kcal = 64,4 g tłuszczów (580 kcal)Węglowodany[2900 kcal – 700 kcal – 580 kcal] : 4 = 380 g węglowodanów (1520 kcal)Powyższe wyliczenia – zarówno w przypadku diety na masę, jak i diety redukcyjnej to tylko i wyłącznie przykład. W zależności od przyjętych norm (zgodnie z wyżej przedstawionymi zasadami) – wyniki wyliczeń dla konkretnych celów mogą wyjść nieco inne (np. decydując się na konsumpcję „zaledwie” 1,5g białka na 1 kg masy ciała).Jak utrzymać prawidłowy rozkład makroskładników i kalorykę w diecie?Osoby, które nie zajmują się zawodowo sportami sylwetkowymi, bardzo często zaznaczają, że utrzymanie prawidłowego rozkładu makroskładników w diecie jest więcej, niż trudne. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż w wielu przypadkach nie mamy wpływu na część posiłków np. obiad przygotowany przez mamę/partnerkę. Doskonałym sposobem na utrzymanie prawidłowego poziomu makroskładników jest stosowanie odżywek białkowych i odżywek węglowodanowych. Pozwalają nam one na precyzyjne wyrównywanie makro na propozycją okazuje się chociażby Nutrigo Lab Mass, w którego 100g znajdziemy: zaledwie 3,69 g tłuszczów 57,54 g węglowodanów 23,35 g białka Pragniemy przy tym zaznaczyć, że choć nazwa sugeruje wykorzystanie odżywki przy budowie masy mięśniowej, to jej skład jest na tyle dobry, że sprawdzi się także przy redukcji zbędnych kilogramów. 3cbRBY. 187 41 56 133 173 378 480 205 16